Kerst in de Goelag

Over de Goelag schreef Anne Applebaum een boek waardoor je meer gaat beseffen wat een kostbaar goed de vrijheid is, schrijft dr. A. de Reuver.

‘Goelag’ is de Russische aanduiding van het netwerk van duizenden straf- en werkkampen, elk met een capaciteit van soms vele honderden gevangenen, kampen die in de tijd van Stalin over heel de Sovjet-Unie verspreid lagen, vaak in uiterst afgelegen en onherbergzame streken.

Van de eilanden in de Witte Zee tot aan de oevers van de Zwarte Zee, van de poolcirkel tot aan de steppen van Centraal-Azië lag één uitgestrekt en gruwelijk systeem van sovjetdwangarbeid. Het is zo verbijsterend dat je het bijna niet voor mogelijk houdt.

Deze zomer las ik er een dik boek van bijna 600 pagina’s over, geschreven door Anne Applebaum. Eigenlijk was het helemaal geen vakantielectuur. Je wordt er niet vrolijk van. Integendeel. Maar je wordt er wel een beetje wijzer door. Ik bedoel dat je door kennisname van dit stuk recente geschiedenis wat meer gaat beseffen wat een kostbaar goed de vrijheid is die we in onze tijd en contreien mogen genieten.
Het is voor ons onvoorstelbaar dat nog geen eeuw geleden op betrekkelijk korte afstand talloze mannen en vrouwen in absolute willekeur werden opgepakt en opgesloten, niet voor een paar weken of maanden, maar voor tien of twintig jaar, of totdat de dood erop volgde.