Pastoraat is geen koffievisite

Wat moeten we onder pastoraat verstaan? In geen geval een koffievisite waar wat over en weer ‘gebabbeld’ wordt. Pastoraat is ook geen kruisverhoor van de pastoranten, of bevrediging van de eigen nieuwsgierigheid. Wat is het dan wel? vraagt ds. J. Belder.

In het Groot Woordenboek der Nederlandse Taal worden drie betekenissen gegeven, waarvan ik er één uitlicht. ‘Pastoraat is herderlijke zorg die in de gemeente gegeven wordt.’ Als synoniem wordt genoemd: ‘zielzorg’.

Pastoraat gaat om het geestelijk welzijn van de gelovigen en de bevordering daarvan. Daarmee onderscheidt de pastorale arbeider zich van de maatschappelijk werker, psycholoog en andere ‘logen’ en ‘gogen’.

De Zwitserse Psychiater Samuel Pfeifer typeert pastoraat in navolging van de apostel Paulus in 1 Thessalonicenzen 5:14 als volgt:

• vermaan hen die taak en plicht verwaarlozen,

• vertroost de moedelozen,

• ondersteun de zwakken, neem het voor hen op,

• heb geduld met iedereen en allen.

Het laatste lijkt me niet een afzonderlijke categorie, eerder een algemene vuistregel. Maar deze is onmisbaar in de omgang met schapen en bokken, die zich naar hun eigen aard – soms dom en stoterig – gedragen.

Herder

Pastoraat heeft te maken met pastor ofwel herder-zijn. Het is een prachtige bijbelse metafoor, een sprekend beeld, om het werk van predikant en kerkelijk werker mee te duiden.

Het beeld refereert aan dat van de goede Herder, de Heere Jezus Christus. In Hem komen de zojuist genoemde elementen van bijbelse zielzorg op onevenaarbare wijze tot volle bloei. Hij gaat zelfs zover Zijn leven te geven voor de schapen. Begrijpelijk dat ons klassieke formulier voor de bevestiging van dienaren van het Woord het beeld van de herder gretig oppakt en uitwerkt. Daarmee blijven we niet alleen binnen de veilige kaders van het Woord, maar vanuit diezelfde Schrift worden beeld en voorbeeld nader uitgewerkt en gevuld. We kunnen denken aan Ezechiël 34, Psalm 23 en Johannes 10. We zouden daarin zomaar de aanzetten kunnen lezen van een profielschets voor de pastor(aal werker).

Lees de volledige tekst van dit artikel in De Waarheidsvriend van donderdag 8 juni 2017.