Waar bent u naar op zoek?

Jochen Klepper, een christen-schrijver in nazi-Duitsland

08-08-2016

‘De liefde tot zijn land is ieder aangeboren.’ Deze uitspraak uit Vondels ‘Gijsbreght van Aemstel’ is heel toepasselijk voor de Duitse dichter-prozaïst Jochen Klepper (1903-1942), schrijft dr. J. de Gier.

Getrouwd met een Joodse vrouw ondervindt Klepper aan den lijve de verschrikkingen van het nazi-regime, maar door alle beproevingen heen blijft hij het vroegere Duitsland voor ogen houden, het Duitsland van voor Hitlers opkomst. In zijn dagboek schrijft hij dat hij zich te midden van angst en wanhoop aan drie dingen mag vasthouden: ‘het kruis, het sacrament en het Woord’.

Van Klepper zijn thans, vertaald uit het Duits, twee publicaties verschenen: Onder de schaduw van Uw vleugels, een selectie uit zijn dagboekaantekeningen, en de bundel Het licht breekt door de wolken, een vertaling van zijn kerkelijke liederen. Titia Lindeboom bezorgde beide uitgaven.

Dagboek

Jochen Klepper wordt geboren in het uiterste oosten van Duitsland, thans onderdeel van Polen. Hij wil aanvankelijk, net als zijn vader, predikant worden, maar kiest na een persoonlijke crisis voor het schrijverschap: journalistiek werk, essays, romans, hoorspelen, poëzie. In 1931 trouwt hij met Johanna Stein − ‘Hanni’ − een Joodse weduwe die twee dochters heeft: Brigitte en Renate. Een gelukkig huwelijk dat zijn familie hem niet in dank afneemt: ook toen al, voor het Hitler-regime, is het antisemitisme in Duitsland tastbaar aanwezig.

In 1932 begint hij met dagboekaantekeningen, in schoolschriften en kladboekjes. Vaak staat er boven zo’n aantekening een bijbeltekst. Hij zal dit zo’n tien jaar, tot zijn tragische dood in 1942, volhouden. Jaren na de oorlog worden ze op initiatief van zijn zuster gebundeld en uitgegeven en thans zijn ze − voor een groot deel − ook in het Nederlands beschikbaar.

Dit dagboek vormt een aangrijpend en authentiek tijdsdocument. Wie zicht wil krijgen op de ontwikkelingen in Duitsland − de groei naar terreur − na 1932, leze dit boek.

Lees de volledige tekst van dit artikel in De Waarheidsvriend van 12 augustus 2016. (We hebben momenteel een mooi aanbod voor nieuwe abonnees.)

« Terug naar de lijst