column

Leven-bevestigend

In het begin van zijn autobiografie vraagt de Amerikaanse filosoof Nicholas Wolterstorff (geb. 1932) zich af waarom sommige mensen met bitterheid de christelijke traditie vaarwel zeggen, terwijl hijzelf er altijd in gebleven is.

Zijn antwoord is dat de traditie zoals die tot hem is gekomen life affirming (leven-bevestigend) was in plaats van life negating (leven-ontkennend).

Het is hartverwarmend hoe positief deze grote denker over zijn jeugd vertelt, waarin hij iedere zondag twee keer een liturgie indronk en waarin de tonen van de Heidelberger zijn ziel raakten. De warmte daarvan doordringt zijn hele werk. 

Toch bekruipt mij een ongemakkelijk gevoel bij het woord ‘leven-bevestigend’. Het is voor ouders vaak een raadsel hoe het komt dat hun kinderen andere keuzes maken. ‘Zo beknepen, somber en leven-ontkennend zijn we niet, en toch gaan ze een andere weg.’ En omgekeerd: waar een somber, negatief klimaat heerst, blijven veel jongeren meedoen.

Ik heb het gevoel dat Wolterstorff met de uitdrukking ‘leven-bevestigend’ een belangrijke gereformeerde notie raakt, maar dan op een andere manier dan de woorden suggereren. ‘Leven-bevestigend’ lees ik als een verwijzing naar het verbond. God plant Zelf Zijn naam voort van kind tot kind: Hij bevestigt het leven. Het is dankzij Zijn trouw dat kinderen hun doop beamen en iets gaan aanvoelen van Gods barmhartigheid. Leven-bevestigend gaat niet over het klimaat, maar over God, Die het leven verkiest boven de dood. 

Het klimaat is allerminst beslissend. Gelukkig maar. Bij Wolterstorff is een snaar geraakt. In zijn context hoorde hij de stem van Christus. Maar die snaar wordt ook geraakt waar kinderen onveiligheid, angst en geweld meemaken. Zij vernemen evenzeer de bevrijdende stem van Christus. Een harmonische grondstemming is mooi, maar kwetsbaar.

De Bijbel geeft vooral voorbeelden waarin de stoorzenders aan het werk zijn. De realiteit in christelijke gezinnen is vaak niet anders. Daarom is het zaak dat de gemeente om gezinnen heen staat en tegen de klippen op aan Gods belofte vasthoudt en aangevochten ouders en kinderen laat merken dat de bedoeling van God leven-bevestigend is.

A. de Muynck